W związku z falą upałów i rozpoczęciem sezonu letniego należy pamiętać, że pracodawca ma dodatkowe obowiązki względem pracowników.
W zwiazku z powyższym występuje szereg warunków, koniecznych do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania osób zatrudnionych podczas wykonywania swoich obowiązków służbowych.
Czym jest upał?
Upał wg Kodeksu Pracy to temperatura przekraczająca 25 stopni przy pracach na zewnątrz i 28 stopni przy pracach w pomieszczeniach.
Pracodawca podczas upałów ma obowiązek zapewnić pracownikom zimne napoje, w ilości, która zaspokoi potrzeby pracowników. Poprzez zimny napój należy rozumieć wodę pitną. Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) zaleca jednak, aby w szczególnie gorącym mikroklimacie napoje były wzbogacone w sole mineralne i witaminy.
W przypadku pracowników, wykonujących prace na otwartej przestrzeni, przy których mogą się pobrudzić, a nie mają dostępu do wody bieżącej, pracodawca ma obowiązek dostarczyć dziennie około 90 litrów wody do mycia na każdego pracownika.
Dodatkowo w sytuacji, gdy ze względu na warunki atmosferyczne, które pogarszają warunki pracy, pracodawca powinien podjąć działania, by je poprawić. Do takich działań należą m.in.:
- skrócenie czasu pracy pracowników,
- wprowadzenie dodatkowych przerw w pracy
- wydłużenie dodatkowych przerw w pracy,
- zapewnienie klimatyzacji w pomieszczeniach pracy
Skrócenie czasu pracy i dodatkowe przerwy w pracy
Zgodnie z kodeksem pracy pracodawca może w upalne dni wprowadzić: dodatkowe przerwy, wydłużyć przerwę w trakcie pracy lub przyzwolić na wcześniejsze wyjścia z pracy.
Należy pamiętać, że wprowadzenie powyższych udogodnień jest tylko decyzją danego pracodawcy, a nie jego obowiązkiem. Nie można zatem wymagać od swojego pracodawcy możliwości wcześniejszego wyjścia z pracy, jeżeli powodem jest upał. W przypadku podjęcia decyzji przez pracodawcę o wcześniejszym wyjściu z pracy z powodu upału, nie ma on prawa z tego tytułu obniżyć wynagrodzenia pracownikom.
Wysokość temperatury a klimatyzacja
Kolejnym obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie właściwej temperatury w pomieszczeniach pracy. Problemem jest natomiast to, że nigdzie nie jest określone jaka temperatura jest temperaturą odpowiednią.
Jedyny zapis to: „zapewnienia w pomieszczeniach odpowiedniej temperatury, wymiany powietrza oraz zabezpieczenia przed wilgocią oraz niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasłonecznieniem”.
Państwowa Inspekcja Pracy uważa, że jeżeli pracodawca nie ma możliwości zamontowania klimatyzatora w pomieszczeniach pracy, to powinien podjąć wszelkie inne kroki w celu utrzymania odpowiedniej temperatury, np. zabezpieczyć okna przed nadmiernym napromieniowaniem słonecznym poprzez zamontowanie rolet, zakupić wiatraki/wentylatory itp.
Pracodawca NIE MA OBOWIĄZKU zapewnienia klimatyzatorów w pomieszczeniach pracy.
WAŻNE
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac, pracownicy z tej grupy nie mogą pracować w pomieszczeniach, w którym temperatura przekracza 30 stopni Celsjusza, a wilgotność względna powietrza – 65 proc.
Kary
W przypadku niezapewniania pracownikom odpowiedniej ilości zimnych napojów, pracodawca może zostać obciążony karą grzywny od 1000 do 30 000 zł. Dodatkowo należy pamiętać, że jest to kwalifikowane, jako wykroczenie wobec pracownika, za które grozi kara przewidziana w art. 283 par. 1 Kodeksu pracy.
Jeżeli podczas kontroli Inspektor z Państwowej Inspekcji Pracy stwierdzi łamanie przepisów w powyższym zakresie, to ma on prawo od razu nałożyć grzywnę w postaci mandatu karnego w wysokości od 1000 zł do 2000 zł.
W sytuacji powielania łamania praw pracowniczych i stwierdzeniu recydywy, mandat może wynieść do 5000 zł, a sprawa może zostać skierowana do sądu, który może nałożyć karę do 30 000 zł.
